W diecie
Rola tłuszczu w organizmie
Tłuszcze, obok białka i węglowodanów, są ważnym makroskładnikiem diety. Są nośnikiem smaku, wpływają na teksturę potraw oraz pełnią szereg funkcji strukturalnych i regulacyjnych w organizmie. W diecie zdrowego człowieka powinny dostarczać około 30% energii.
Źródło i magazyn energii
Tłuszcze stanowią około 10-15% masy ciała mężczyzn i 15-25% masy ciała u kobiet (osoby z prawidłową masą ciała). Kumulowane są w komórkach tkanki tłuszczowej, zwanych adipocytami. Liczba komórek tłuszczowych zwiększa się w okresie wzrostu organizmu, w życiu dorosłym pozostaje prawie na stałym poziomie, jednak zmieniać się może ich objętość. U dorosłego człowieka o masie 70 kg zapas energii zmagazynowanej w postaci tkanki tłuszczowej szacowany jest na blisko 134 948 kcal. Taka ilość energii wystarczy na około miesiąc zwyczajnej aktywności życiowej.
Chronią i izolują
Prócz funkcji zapasowej tłuszcze odgrywają również rolę ochronną – amortyzują narządy wewnętrzne przed uciskiem czy urazami. Tłuszcze zgromadzone w tkance podskórnej stanowią izolację termiczną organizmu.
Składnik błon, prekursor hormonów i nośnik witamin
Lipidy to nieodzowny element strukturalny błon biologicznych wszystkich komórek w organizmie. Są prekursorami hormonów kory nadnerczy i hormonów płciowych. Stanowią nośnik witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A, D, E i K, które warunkują m.in. właściwy wzrost i rozwój. Tłuszcze pełnią dla witamin funkcję rozpuszczalnika i umożliwiają ich wchłanianie w przewodzie pokarmowym. Zaburzenia metabolizmu tłuszczów w zakresie ich trawienia i wchłaniania przyczyniają się również do nieprawidłowego metabolizmu witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Ważna rola w układzie krążenia
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby w diecie dominowały nienasycone kwasy tłuszczowe, ponieważ pozytywnie wpływają na układ krążenia.
Badania dowiodły, iż zwiększenie spożycia tłuszczów zawierających nienasycone kwasy tłuszczowe, kosztem ograniczenia spożycia kwasów nasyconych, poprawia profil lipidowy krwi i obniża ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Zmniejsza się stężenie cholesterolu frakcji LDL (potocznie zwanego „złym cholesterolem”), a zwiększa poziom cholesterolu frakcji HDL („dobry cholesterol”). Dodatkowo kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 przyczyniają się do utrzymania prawidłowego ciśnienia tętniczego, stężenia triglicerydów we krwi oraz prawidłowego funkcjonowania serca.
Niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu i ostrego wzroku
Najcenniejsze dla zdrowia są wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, a przede wszystkim kwasy DHA i EPA. Są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, a także narządu wzroku. Nie powinno ich zabraknąć w prawidłowo zbilansowanej diecie.
Niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju dzieci
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe – kwas alfa-linolenowy i kwas linolowy są także potrzebne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dzieci.